HavaForumda 10 Kasımda yayınladığım ve 6 Aralıkta AO indexinin gidişatı tahminiyle AO indexi tahminimi revize ettiğim bir tahmindir. Bu kışla birlikte artık mevsimsel tahminlerde jübilemi yapmak istiyorum. Artık kısa ve orta vadeye, deniz etkisi ve konvektif yağışlara daha çok yönelmeyi planlıyorum.
https://forum.havaforum.com/thread/8002-k%C4%B1%C5%9Fa-dair-d%C3%BC%C5%9F%C3%BCncelerim/?pageNo=1
1. Tahmin 6 Kasım – Son tahmin 10 Kasım
“Olabildiğince herkesin anlayabileceği basit bir dille kışa dair düşüncelerimi açıklıyorum.
Son haftalarda özellikle son 1 ayda jet akımlarının değiştiğini ve Türkiye’de kuraklığın baş göstermeye başladığını fark etmişsinizdir. 5-6 Ekimdeki daha çok batıyı etkileyen cephe+konvektif yağışlı sistemden sonra tek tük sistem almaya başladık. Siklonlar ve troflar Portekize, İspanyaya, İtalyaya inerken Balkanların batısından kuzeye çıkıp Güneydoğu Avrupayı ve ülkemizi es geçmeye başladı. Ve tarihimizin en kurak blokajlarından birine girdik. Grönland destekli omega blokaj… Bu sancılı süreç QBO’nun aşağıya kaymasındaki yavaşlamadan enerjisini alıyor. Ve Sadece bizi değil Yunanistandan Alaska’ya kadar olan enlemde yüksek basıncın oluşmasına ve jetlerin inememesine neden oluyor.
Bu şekilde bakınca Doğulu QBO gelmiş gibi ama değil. Ekvatorun hemen yukarısında ve trofların doğuya hızlıca hareketini engelleyen de işte bu olay:
İşte buradan daha net görünüyor:
Patern o kadar sıkışmış bir haldeki, aynı anda hem Grönland hem de Azor Adaları pozitif basınç anomalisi vererek NAO’nun AO ile yakın hareketini engelleyebiliyor. Ancak Grönlanddan Kutba kadar uzanan Y.B kaynaklı bir negatif AO mevcut.
MJO, SSW durumu, Nino Index blokajların güçlenmesine sebebiyet verecek şekilde atmosferik hareketlerin yavaşlamasına yol açarken Kuzey Atlantikteki Soğuk SST anomalisi ve Solar Minimum ise soğuk akışının Batı Avrupaya girmesine yardımcı oluyor.
Keza A.B.D’de de Alaska yükseğinin etkisinde patern sıkışmış.
Son GFS +168 tahmininde durum bu şekilde:
Peki ileriki süreçte ne olacak?
Önümüzdeki ayın ortasına kadar paterni etkileyecek bir hareket beklemiyorum. Ancak Aralık ortasından itibaren SSW hızlanacak ve muhtemelen atmosferin blokajları çözülmeye başlayacak. Bu esnada şuan sürekli İtalya tarafına inen troflar-siklonlar önce Balkanlara daha sonra da Türkiye’ye daha sık gelmeye başlayacak. Ancak bu troflar ılık yani İzlanda karakterli olacaktır. Daha sonra ise QBO’nun da doğulamasıyla negatif NAO-AO etkisinde 2010 kışına benzer bir patern görmeye başlayacağız. Yani Avrupaya şiddetli soğukların aktığı bizim ise bol bol lodos+şiddetli yağmur aldığımız günler. Akdeniz Havzasında Çok güçlü siklonların kol gezdiği ve denk gelirsek 2004 tarzı dahi siklon alabileceğimiz bir kış. Ancak bunun ne zaman olacağını tam olarak bilmiyoruz. İstatistiklere bakarsak QBO +7 değerine indiğinde genelde en geç 4 ay içerisinde negatife inmiş. Genel ortalama 3 ay olsa da net bir zaman vermek doğru olmaz. Aralık sonu-Mart ortası arası diyebiliriz en fazla. QBO negatife iner inmez üstümüzdeki(Batı Rusya) soğuk deposu güçlenecektir.
Toparlayacak olursam;
– Güçlü bir blokajın içerisindeyiz ve şiddetli kuraklık en az 1 ay daha sürmeye devam edecek. Ters bir durum gerçekleşirse Şubata kadar da sürebilir. Bu yüzden baraj doluluk oranı %40 altı olan şehirler şiddetli kuraklığa hazır olmalı.
– Kasım ayının sıcak kapanacağı net görülüyor. Kışta ılık geçecektir. Aralarındaki korelasyon maalesef yüksek.
– Aralık ayının 2.yarısında ani stratosferik ısınmadan sonra Orta Akdenizi vuran siklonlar Türkiye’nin batısına kadar pili bitmeden gelebilecek. Daha doğrusu yukarı seviye jetleri kuzeye değil güneye ve doğuya kayacağı için.
– Kar yağışı açısından düşük rakımlı yerler az ama öz kış geçirecek diye düşünüyorum. Kışın 2.yarısında 2015 ve 2017’den sonra 990-995 MB civarı siklon görme olasılığımız hiç olmadığı kadar yüksek.
– Avrupa’da kış sert geçecek. Kıtada 850 hPa’da -18 -20’lerin cirit attığını görebiliriz.
– AO indexi Ocak ve Şubat ayında kuvvetli negatife denemeler yapabilir.
10 Kasım Güncellemesi
Arkadaşlar son gelen veriler ışığında kış için iyimser haberler gelmeye başladı. Doğulu QBO’ya geçiş hızlanmış vaziyette.
Ve bu durumda beklediğimiz ılık ve bol yağışlı patern öne çekilmiş durumda oluyor. QBO’nun 10-30 Aralık arasında doğuluya dönmesi neredeyse kesin görünüyor. QBO doğuluya geçtiğinde kurak patern bitecek ve 2010 kışı benzeri negatif AO etkisinde bir kışa başlayacağız. Kışın sonuna doğru paternin 2004’e benzemesini en azından Şubat ayının normallerden soğuk geçmesini beklemekteyim. Şu sıralar derin solar minimum fazı tamamen hakimiyeti ele aldığından kuvvetli negatif AO’ya mart ayına kadar sürekli denemeler göreceğiz.
Arşivden 2004 ve 2010 kışlarının indeks gidişatını aşağıda görebilirsiniz:
– Şiddetli kuraklık tehlikesi kalmadı.
– Blokaj kırılır kırılmaz siklon üstüne siklon alacağımız bir süreç başlayacak. Bu süreç Aralık ayı içerisinde 10-30 Aralık arasında başlayacak. İzlanda kökenli olan Genoa(İtalya) siklonları dediğimiz bu alçak basınçlar, ülkemize geldiğinde yükseklerde kky/kar alçak rakımda bol bol yağmura neden olacak.
– Türkiye’nin çoğu normallerden yağışlı bir kış geçirecek. Doğuda bazı yerler normaller altı kalabilir.
– Orta Avrupa şimdiden kar almaya başladı. Aralık/Ocakta İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya buraların kıyı hattı bile kar yağışlarıyla tanışacak.
-QBO’daki değişim SSW’yi de beraberinde getirecektir.
– QBO doğuladığında önce 2010 benzeri paterne 2.aşamada 2004 benzeri paterne gireceğiz. 2004 benzeri paternin gelmesi Şubat ayını bulur. Önceki tahminde dediğim gibi bu kış 995-990mb hatta daha altında siklon oluşma ihtimali yıllar sonra yüksek oranda. İskandinav yükseği desteği olursa kışın 2.yarısında ülkemizde çok güçlü siklon görebiliriz.
Kısaltmalar
QBO: Ekvatordaki stratosfer katmanındaki rüzgar salınımı
AO: Kutup Salınımı
NAO: Kuzey Atlantik Salınımı
Solar Minimum: Güneş lekelerinin minimumda olduğu döngü
MJO: Madden-Julien Salınımı.
SSW: Ani Stratosferik Isınma
AO İndex Gidişat Tahmini(6 Aralık)
Ocak ayında güçlü sistemler kuvvetli negatiften pozitife çıkışta gelecektir.
AO
Aralık: +1.0
Ocak: -1.3
Şubat: -1.8
NAO
Aralık: +1.4
Ocak: -0.6
Şubat: -1.1
TSS
Aralık: -2.5(Normallerden aşırı ılık)
Ocak: -0.3(Nötr)
Şubat: +0.3(Nötr-bölgesel olarak normallerden hafif soğuk)
Yağış:
Aralık: Güney ve Doğu kesimler normallerden yağışlı, gerisi çoğu kurak
Ocak: Türkiye geneli normallerden yağışlı
Şubat: Türkiyenin çoğu normallerden yağışlı Doğu Anadolu’da bazı yerler kurak
Hava Olaylarıyla İlgili İndeksler 
Yorum bırakın