2018/2019 kışı için yazdığım analizleri derleyip toparladım. Gelecek kışa dair önemli istatistiki verilerin ne kadar tutarlı olacağını da görme fırsatımız olacak. Ayrıca aralık ayında makine öğrenmesi ile TSS ve AO indeksinin tahmininde faydalanacağım. Aralık ayına girdiğimizde de kışa dair son güncellemeleri de bir sonraki başlıktan paylaşmayı düşünüyorum.
18 Aralık 20:55
Malum forumda vurguladığım bir şey vardı. Türkiye kışlarda soğuk faza geçiyor diye. Bu kışla birlikte bu kesinleşebilir. Yalnız değişen bir şey var o da küresel ısınma. Küresel ısınma soğuk fazımızı bile 1 soğuk 1 normal 1 sıcak gibisinden değişik ve daha ılık bir forma sokacaktır. Zira 2000’lerin başlarındaki soğuk fazda bunun işaretini gördük.
15 Aralık 22:24
Eğer aysonu tahmini tutarsa CFS ve stratosfer ısınmasının da yardımıyla bir sistemi 30 gün önceden bilerek kendi rekorumu kırmış olacağım.
6 Aralık 00:04
2019 Kış tahminimi 10 Aralık – Pazartesi günü yapacağım. Aralık ayında gelecek sistemleri ve sert geçeceğini zaten yazmıştım. AO-TSS gidişatı ve Ocak-Şubat yani kışa genel bakışı da cuma günü yapacağım.
5 Aralık 23:24
Son durumsa şu şekilde:
Son gelen Türkiye Soğuk Salınımı verisiyle birlikte ülkemizin kışı kötü geçirme ihtimali hala elbette var ancak 2007 gibi soğuğun kuzeyde sıkışıp güneye inmediği bir kış ihtimali çok düştü. Kasım ayı aynı zamanda AO indeksiyle TSS’nin birbirine en ters davranışlar gösterdiği yıllardan biri oldu(Aralarındaki korelasyon normalde yüksek).
5 Aralık 22:20
TSS beklentileri aştı ve +0.24 olarak gerçekleşti.
30 Kasım 21:22
Aralık ayında 2 döneme dikkat çekmek istiyorum. Birisi Aralık ortası dönemi, diğeri de Aralık sonu yani yılbaşı dönemi. Geçen sene ara verdiğimiz yılbaşı karlı sistemler silsilesinin bu sene kaldığı yerden devam etmesini bekliyorum.
Aralık ortasında alacağımız sistem biraz zayıf olabilir( İstanbul için havada kar olacak şekilde). Yılbaşındaki sistemse selektör yakarak geliyor.
Aşağıdaki grafikteki çizginin sert düşmesi AO’nun ilk dalgalanmasında Batı Avrupada yüksek basıncın(yani Azorun) diklemesine kafasını kaldırmasını sağlayacaktır. Bu da tahminimce etki olarak Aralık sonunu bulur.
28 Kasım 00:40
TSS cephesindense kısmen olumlu haber var. Son 500 mb anomali farkına bakarsak TSS’nin çok aşırı pozitif geçmemesini bekliyorum.
27 Kasım 23:54
Geçen kış başından beri süregelen Pasif Azor paterni kırılacak gibi görünmüyor.
25 Kasım 17:34
Batı ve İç Trakya havada ilk kar yağışını bu sistemde alacaktır.
25 Kasım 17:28
O baskı ortamında ayrılırken bile ismini zikredemesemde Havaturkadaki esas ayrılma sebebim Hasan5454 nickli şahsın kendini eleştirilemez bulması ve uzun vade tahmini yapanlara sataşmasıydı. Berkehana sırf tahminine ters hareket etti diye sataşması da benim için bardağı taşıran son damla olmuştu.
22 Kasım 23:21
Aralık ayı yurt genelinde normallerden soğuk geçecek ve İstanbul 1 ya da 2 defa karlı sistem alacak.
09 Kasım 10:22
22 Kasım sonrası Sibiryanın zeminden soğuk göndereceğine dair emareler var. Ancak bunun için negatif AO şart. Ocak ayındaki gibi güçlü zemin soğuğu olmasa da Doğu Trakya’ya kadar uzanan bir kar soğuğu(Geceleri T2m 0 altı) görmemiz mümkün.
31 Ekim 19:23
Accuweather’ın geçen kış nasıl çuvalladığını görmüştük. Gene düşük doğrulukla tahmin yapma olasılığı unutulmamalı. Geçen kıştan beri süregelen ve ülkemize çok güçlü soğukların inmesini engelleyen pasif Azor paterni hala devam ediyor. Buna Sibiryayı engellediği net olarak bilinen El Nino-Batılı QBO kombinasyonunu eklersek, Accuweather’ın tahminine sevinmeyip temkinli olmakta yarar var. Ülkemizin genelinde bu kombinasyonlu kışların ilk yarısı 2.yarısından anomali olarak daha iyidir.
2017 ve 2018 kışlarında EOF faz uzayına baktığımızda QBO’ya aykırı bir davranış olmamış aslında. Her 2 kışta da ters yöne spin gerçekleşince(özellikle 2017 Şubatında rota düzelince patern ülkemizde tekrar ılımanlaşmış) farklı davranışlar gerçekleştiğini görüyoruz.
27 Ekim 20:50
El Nino-Modoki modunda bulunuyor. Bunun bize yansıması kasım ayı ve kış için yağış anlamında olumsuz olacak. Daha sonra +0.5’un altında kalmasını bekliyorum.
Modoki ve geleneksel El Nino ile biten kışları tablodan görebilirsiniz.
28 Ekim 20:46
Günlük 30mb endeksi 0’a ulaştı; kış ortasına kadar güçlü bir pozitif evre mümkün görünüyor. Genel olarak, bu, Kuzey Avrupa için daha sıcak bir etki yaratır.
QBO, EOF-fazlarında son durum:
26 Ekim 19:24
Türkiye Soğuk Salınımının kasım ayında %90 ihtimalle negatif geçmesini bekliyorum.
Gelecek 2 aya dair predüksiyonum:
Kasım ayı
AO: -0,6
TSS: -1,6 (Normallerden sıcak Türkiye)
Aralık ayı
AO: +1,5
TSS: +3,6 (Normallerden soğuk Türkiye)
NAO’yu söylemeye gerek yok zaten her iki ayda kafadan pozitif.
Bu kışın büyük ihtimalle Batılı QBO-El Nino kombinasyonunda olması bekleniyor. Peki bu kombinasyonda AO indeksi ne olmuş TSS ne olmuş bunlara bakalım.
El Nino – Batılı QBO kombinasyonlarının olduğu kışlar: 2016,2007,1995,1988,1983,1978,1964 ve 1958. 2016 ve 1983 kışları bu listede süper El Nino olduklarından biraz daha sıradışı sayılır. Bu kışlardaki AO indeksini Aralık,Ocak ve Şubat şeklinde sıralı şekilde yazacağım:
1958: 0.828 -1.438 -2.228
1964: -1.178 0.385 -0.575
1978: -0.240 -0.347 -3.014
1983: 0.967 1.359 -1.806
1988: -0.534 0.265 -1.066
1995: 0.894 -0.154 1.429
2007: 2.282 2.034 -1.307
2016: 1.444 -1.449 -0.024
Denge:(5P,3N 4P,4N 1P,7N)
8 kışın 7’sinde şubat ayının negatif AO ile geçmesi dikkat çekici. Hatta dikkat çekici yerine çok yüksek bir eğilim olduğunu bile söyleyebiliriz.
Şimdi TSS’ye bakalım. Aralık ayı için:
Mükemmel bir manzara çıktı. 1 nötr, 1 negatif ve 6 pozitif TSS. Batılı QBO’lu aralıklarda Anadolunun ya kuru-soğuk(bol bol sisli kırağılı havalar) ya da yağışlı-soğuk geçmesinin ağır bastığı bilinen bir gerçekti ama El Nino ile kombinasyonunda bu gerçek daha da pekişmiş oldu.
Ocak ayı için:
Kırmızı ok ile işaretlediğim yerler Batılı QBO-El Nino kombinasyonlu Ocaklar. 8 kışın 6’sı negatif 2’si pozitif TSS’de geçmiş. 4’e 4 lük dağılım Türkiye ılık olacak şekilde dağılmış. Negatiflerin içlerinde 2007 kurak olmasıyla saç baş yoldurtan bir kıştı.
Şubat ayları için:
Şubat aylarında negatif AO’da 7’ye 1 lik ezici bir üstünlük olmasına rağmen bu TSS’ye 5’e 3 şeklinde yansımış. Pozitif AO ile geçen 1995 şubatı negatif TSS ile kapanıp ılık geçmiş. 1964, 1983 ve 2007 negatif AO’lu olmasına rağmen pozitif TSS ile geçen şubatlar.
2007 kışında Türkiye Soğuk Salınımında bir dengesizlik olduğunu bende gördüm. Ancak bunun 2 nedeni var. Birincisi Türkiye geneli baz alındığı için doğunun soğuk geçmesi batıdaki yüksek anomalinin aşağılara çekilmesine ve ortada buluşmalarına neden oluyor. Batıda iyi geçip doğuda kötü geçen kışlarda tam tersi bir aşağı çekmeye neden oluyor. 2. nedense o kışın jeopotansiyel yükseklik farkını baz aldığım Batı Avrupada jeop. yüksekliğin normallerde olmasına rağmen ılık geçmesi. Kıtada dolaşan sıcak hava çok fazla olduğunda tutarlılığı azalıyor.
TSS’nin güçlü negatif olduğu(TSS<-2) kasımlardan sonra gelen Ocak-Şubatlar Accunun tahminiyle kısmen uyumlu.
Yağışa baktığımızda ise Akdeniz Havzasının etkin olduğunu görüyoruz. Bunun nedeni muhtemelen negatif AO-NAO.
Kasım aylarının ülke çapında soğuk geçtiği kışlardan sonra gelen Ocak-Şubatlara bakalım(TSS>2) şimdide. Burada malesef net bir korelasyon yok. 1954 ve 2012 gibi iyi Ocak-Şubatlar olduğu gibi 1987 ve 1995 gibi ılık geçen Ocak-Şubatlar da var.
2018 kestanesi ve 2017 efsanelerinden önceyse TSS’nin kasım ayında nötre yakın olduğunu görüyoruz.
Bu veriden çıkarmamız gereken 2 önemli sonuç
– TSS nötre yakın olduğunda kış ılık ve kurakta olabilir, yağışlı ve soğukta. İlla kendimizi kasım soğuk geçsin diye şartlandırmamalıyız.
– TSS güçlü negatif olduğunda ise gerçekten Türkiyenin kışı ılık geçirme ihtimali bayağı artmış demektir. Ama bunun yanında iyi haber olarak Akdeniz havzası negatif AO-NAO’dan dolayı bol bol yağış üretecektir. Bu tarz kışlarda çok hızlı hareket eden sistemler ve siklonik kar görme ihtimalimiz artar.
KarlıGünler yazdı: ↑
Pzt Eki 22, 2018 9:18 pmSibirya kar örtüsü düşük olursa bildiğim kadarıyla pozitif AO-NAO olur.Tek başına bu veriye bakarak kış kötü geçecek denemez aslında ama yine de önemli bir veridir tabi.
Korelasyon katsayısı 0.42. Pek yüksek sayılmaz.
Hava Olaylarıyla İlgili İndeksler 
Yorum bırakın